Çaka bey 1071 Malazgirt Savaşı'nın hemen sonrasında Türkmenlerin çok kısa sürede Anadolu Batı Anadolu'da hâkimiyet kurmuş ve Türk tarihinin ilk deniz savaşı filosunu oluşturarak askeri başarılar kazanmış bir Türk komutanı ve denizcisi. Coğrafyasına yayıldıkları dönemde, Selçuklu ordusundan bağımsız hareket ederek, İzmir (Smyrna)'yı ilk defa olarak Türk idaresine katmış, daha sonra İznik (Nikaia)'da payitaht kurmuş bulunan Anadolu Selçukluları ile güçlerini birleştirmiştir.
Çaka Bey Oğuzlar'ın Çavuldur boyuna mensuptu. Malazgirt Savaşı sonrasındaki Bizans İmparatorluğu kuvvetleri ile giriştiği bir çatışmada esir düşmüş, Konstantinopolis'e sürülmesini takiben İmparator III. Nikephoros Botaniates’in dikkatini çekerek Bizans sarayına alınmıştır. Burada çok büyük ilgi görmüş, serbestçe hareket etmesine izin verilmiş ve sonraki yıllardaki başarıları açısından önem arz edecek pek çok bilgi ve tecrübeyi edinmiş, bu arada Yunanca da öğrenmiştir. Bizans İmparatorluğu deniz kuvvetlerini yakından incelemiştir. 1081 yılında Bizans tahtına İmparator I. Aleksios Komnenos geçince hürriyetine kavuşmuştur.
Çaka Bey 1081 yılında elindeki kuvvetlerle İzmir (Smyrna)’yı kuşatmış ve Bizanslılardan almıştır. İzmir merkezli bir beylik kurarak sınırlarını genişletmek için mücadeleye başlamıştır. 2-3 yıllık bir süre içinde Urla, Çeşme, Sığacık ve Foça’yı zapt ederek bu kesimdeki geniş sahil boyunu sınırları içine almıştır. Hedefi Ege Denizinde hâkimiyet kurmaktı. Bunun için İzmir ve Efes1081’de Ege Denizi'ne açılmıştır. Çaka Bey'in komutasındaki bu ilk Türk filosu 1081’de Bizans donanmasını Uzunada açıklarında mağlup etmiştir. Tersanelerinde, bir kısmı yalnız kürekli, diğer kısmı yelken ve kürekle hareket eden 40 parçadan meydana gelen ilk Türk filosunu kurmuştur.
Çaka Bey, 1081’de yine denize açılarak Sisam ve Rodos adalarını ele geçirmiştir. Bizans İmparatoru bunun üzerine Ege’nin hâkimiyetini geri almak için yeni bir donanma hazırlatmıştır. Ancak gönderdiği donanma, Çaka Bey ile karşılaşmaya cesaret edememiş, Sakız Adası na sığınmıştır. Çaka Bey Sakız Adası'nı kuşatmış ise de almaya muvaffak olamamıştır.
Çaka Bey 1081 yılında Çanakkale ve Trakya’nın zaptı ve sonra da Konstantinopolis'i fethetme düşüncesiyle donanmasının başında yeni bir saldırı başlamıştır. Edremit dahil, yolu üzerindeki Bizans merkezlerini zapt ede ede Çanakkale sınırlarına dayanmıştır. Burada Anadolu Selçuklu Devleti'nin hükümdarı ve (ve aynı zamanda damadı olan) I. Kılıç Arslan’la buluşmuştur. Beraberce boğazın en çetin kalesi olan Abidos’u kuşattılar.
Çaka bey'in Kılıç Arslan`la müttefikliği Bizans`ı tedirgin etmiştir ve Kılıç Arslan`ı Çaka Bey'e karşı kışkırtmıştır. Bunun üzerine Kılıç Arslan Çaka Bey'i öldürttüğü Bizans kaynaklarında iddia edilse de bu konuda görüş birliğine varılmamıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder